Fizik Mühendisliği Laboratuvar Kuralları

Hacettepe Fizik Mühendisliğinde okuyup ta laboratuvarlarda çekmeyen yoktur. Bölümün en sıkıntılı, stresli ve gergin ortamlarıdır lablar. Laba bu gerginliği veren en büyük etken sözlü, sözlünün gergin geçmesine sebep ise TELAFİ olayıdır. Hele bir de telafi hakkınız bittiyse.... Bilindiği üzere "2 defa telafi alma hakkımız vardır." Bunu bize aynen böyle söylerler ve adına HAK  demelerine rağmen bunu dayatmayla yaparlar ve biz almayız genelde onlar verirler. Kim bunlar, tabiki lab görevlileri (Arş. Gör. - Uzm. - Doç. - Prof.). İşte benim sorunum burada başlıyor. Hepimizin bildiği veya bilmesi gerektiği -ki biz bu bilgiyle ortaokulda bizi sınıftan atmak isteyen hocalara kafa tutardık- anayasamızın 42. maddesi gereğince kimse eğitim öğretim hakkından yoksun bırakılamaz. Şimdi kısaca lablarda telafi olayı nasıl oluyor biraz ondan bahsetmek istiyorum.

LAB'dan Telafi Nasıl Alınır?

Tam anlamıyla öğrenci kendisine verilen bu hakkı sadece bir hususta kullanabilir ki o da o gün deneye girmemesidir. Yani öğrenci der ki "Ben telafi hakkımı kullanmak istiyorum ve bu deneye girmeyeceğim." Diğer durumlarda ise öğrenci telafi almak istemese, o hakkı kullanmak istemese de zorla kullandırırlar, telafi verirler, deneyden atarlar:

• Kişi çok çalışmıştır, deneye hazırdır ama raporu bir şekilde deney saatinde lab sorumlusuna verememiştir. Eğer hocasını ikna etmeyi başarırsa deneye girebilir ve ertesi gün dersler başlamadan önce raporunu getirmesi gerekmektedir.
• Kişi raporunu getirmiştir ama deneye hiç çalışmamıştır. Sözlüde sorulara yanıt veremiyordur.
• Kişi biraz çalışmıştır. Konu ve deneyin yapılışı hakkında birtakım bilgiye sahiptir. Fakat hocası iyi gününde değildir veya öğrenciye gıcıktır ya da işi vardır.
• Deney sorumlusu atmadığı halde profun gelip atılması hususunda deney sorumlusuna baskı yapması halinde

öğrencimiz telafisini almış daha doğrusu kendisine telafi verilmiş olur.

"Telafi Verme" Saçmalığı

Çok can sıkıcı diğer durum da şudur ki öğrencinin 2 telafi hakkı dolduğu halde 3. de "TELAFİ" deyip yollamaları. Öğrencinin "Hocam benim 2 telafim de dolu" demesi üzerine "Ne yapalım seneye alırsın o zaman" denilmesi hakikaten saçmalıktır. Afedersiniz ama laboratuvar kimsenin babasının malı değil. Onu at bunu sok şunu çıkar... Bu şekildeki yetkiyi masum duran "Telafi Hakkı" lafının arkasına saklanarak kullanmak (kötü söz kullanmayacağım).

Bir kere telafi verilmez alınır. Öğrenci sözlüsünü olur, hocası yetersiz gördüğünde "Sözlün kötü geçti düşük not vereceğim. Eğer telafi hakların duruyorsa bunu saymayalım telafi haftasına çalışarak gel, hem deneyi daha iyi kavramış olursun." diyerek öğrenciyi yönlendirmesi gerekir. Çünkü hocanın görevi orada öğrencilere yardımcı olmak, deneyin yapılışını ve bu deneyle öğrenciye katmak istediklerini anlatmaktır. Nasıl ki dersin huzurunu kaçırmamak şartıyla dersle ilgili pek bilgisi olmayan öğrenci dersten atılmıyorsa aynı şekilde bilgisi yetersiz öğrenci laboratuvar dersinden de atılmamalı, atılamaz. Öğrenci hiçbir şey yapamadıysa da sorumlunun gelip deneyi yapması, öğrenciye anlatması gerekir. Eğer öğrencinin telafi hakkı varsa ve hocasının önerisini kabul ederse "Ben bu deneyi telafi olarak sonra yapmak istiyorum." diyerek kendi rızasıyla bu HAKKINI kullanması en doğru olanıdır.

Can sıkan bir diğer muhabbet ise "Telafinin telafisi olmaz" deyip telafi haftasında "Çık telafi" denmesidir. Hani olmazdı telafinin telafisi? Hayır yani ben eğer başarısız olacaksam finale girer F notumu alırım, sen nasıl olur da benim eğitim öğretim hakkımı engellersin?

LAB Kuralları Önerisi

Şu ana kadar en büyük sıkıntı olan TELAFİ ile ilgili sorunları dile getirdim. Daha bunun gibi birçok sorun var ne yazık ki, ama yazının uzamaması için bu konulara değinmeyeceğim.

Şimdi, yaptığım küçük bir girizgahtan sonra lab kuralları ile ilgili tartışmaya açık birtakım önerilerim olacak:

1. Deney için kullanılacak kalem, silgi, veri kağıdı, grafik kağıdı, cetvel ve hesap makinesi öğrenci tarafından temin edilir.
2. Önceki hafta yapılan deneyin raporu o hafta içinde veya deneye girmeden hemen önce deney sorumlusuna teslim edilmelidir.
3. Deneyin yapılışı ve gerekli kuramsal bilgi ile ilgili yazılı sınama ve ardından sözlü mülakat yapılır. Bunun için öğrenci deneye föyün yönlendirmeleri kapsamında hazırlıklı gelmelidir.
4. Öğretim sorumlusu öğrencinin yeterli bilgiye sahip olmadığı kanısına varırsa öğrenciye telafi alması hususunda öneride bulunur.  Telafinin  alınıp alınmaması öğrenciye bırakılır.
5. Her öğrencinin mazeretsiz 2 telafi hakkı vardır. Sonrasında F1 notu alır.
6. Deneye girmemek veya önceki hafta yapılan deneyin raporunu getirmemek telafi sebebidir.
7. Telafiye kalan deneyler telafi haftasında yapılır.
8. Hiçbir öğrenci bilgi yetersizliği nedeniyle laboratuvardan atılamaz.
9. Raporlar mürekkepli (tükenmez, dolma, pilot...)  kalemle yazılmalı veya bilgisayar çıktısı olmalıdır.
10. Grafikler milimetrik kağıda kurşun kalemle çizilmeli veya bilgisayar çıktısı olmalıdır.
11. Raporda kapak, veriler, hesaplamalar, varsa grafikler, yorum ve deney sorumlusunun sorduğu soruların cevapları yer almalıdır. Zorunlu olmamak şartıyla deney sorumlusunun söylemesi üzere kuramsal bilgi ve deneyin yapılışı hakkında bilgi yer alabilir.
12. Föyde kuramsal bilgi, deneyin yapılışı ve deney sorumlusunun soracağı sorular ve cevaplar yer almalıdır.

Bu kurallar labın tüm kurallarını kapsamıyor. Daha geniş bir çalışmayla güzel bişey çıkartılabilir. Pek inanmıyorum ama bu şekilde bir lab yönetmeliği varsa onun üzerinde düzenlemeye gidilebilir.

Siz de saydığım maddelerde eksiklerin, gereksizlerin ve yanlış olduğunu düşündüğünüz kısımların giderilmesi için yorum yazabilir veya benimle görüşebilirsiniz. Maddeler, başlıklar altında toplanıp daha düzenli bir hale getirilebilir. En az 4 kişinin görüşünden sonra (bu 4 kişinin bölümdeki düşüncelerin %95ini kapsadığını düşünüyorum) bu talebimizi öncelikle bölüm başkanına, olumsuz yanıtta dekana ve yine olumsuz yanıtta rektöre ulaştırmak üzere göndermeyi düşünüyorum. Tabi üst mercilere göndermeden önce neden olumsuz olduğu konusunda ilgili kişiden cevap alıp uzlaşma yoluna gidilmeli.

Benim lablarım bitiyor, ama yeni gelenler veya devam edenler için faydalı olacağına inanıyorum. Görüş ve öneride bulunursanız sevinirim.

Tweetle